Kinderen en jongeren zijn tijdens het opgroeien op zoek naar hun identiteit: Wie ben ik? Waar hoor ik bij? In die zoektocht kunnen ze radicale ideeën tegenkomen, en zich aangetrokken voelen tot radicaal of extreem gedachtegoed. Als ouder kun je daar grote zorgen over hebben. Hoe herken je of jouw kind mogelijk radicaliseert? En wat kun je vervolgens doen?
Signalen
Als jouw kind extreme gedachten of ideeën heeft, kan er sprake zijn van radicalisering. Dit is een proces waarbij iemand gedachten en ideeën ontwikkelt die niet aansluiten bij de regels in Nederland. Diegene is daarnaast steeds meer bereid om die gedachten en ideeën echt uit te voeren.
Lees meer over wat radicalisering is
Belangrijk om te weten is dat radicalisering een proces is. Dat betekent dat er niet één moment is waarop je kunt zeggen dat een jongere geradicaliseerd is. Hierdoor is het lastig om te bepalen of een jongere opstandig of puberaal is, of dat er sprake is van radicalisering. Daarnaast verschilt dit proces per persoon. Sommige jongeren radicaliseren langzaam, terwijl dit bij andere jongeren heel snel verloopt.
Sommige veranderingen bij een jongere kunnen wijzen op radicalisering. Belangrijk om te weten is dat dit geen afvinklijst is. Als je één verandering van onderstaand lijstje bij je kind herkent hoef je je niet meteen zorgen te maken. Zie je meerdere veranderingen? Dan kan het zijn dat je kind in het proces van radicalisering zit maar ook dat hoeft niet per se zo te zijn.
Onderstaande veranderingen kunnen wijzen op radicalisering:
- Steeds meer aandacht voor een religie of groep.
- Steeds vaker mensen indelen in groepen waarbij de ene groep goed is en de andere fout is.
- Geweld goedkeuren als dat nodig zou zijn om onrecht aan te pakken.
- Opeens veel nieuwe vrienden hebben met dezelfde ideeën, en erg trouw zijn aan deze groep.
- Minder contact zoeken met familie en vrienden en op een andere manier communiceren.
- Veranderingen in interesses, bijvoorbeeld in muziekvoorkeur en kledingkeuze.
- Minder interesse in, of stoppen met school of werk.
- Het opzoeken van ruzie en discussie met ouders of familie, bijvoorbeeld over religie, eetgewoontes of regels die thuis gelden.
Wat kan ik zelf doen als ik zorgen heb?
Als je je zorgen maakt is het belangrijk om daar met je kind over proberen te praten. Zo kun je er hopelijk achter komen of jouw gevoel juist is. Misschien is er alleen sprake van opstandig gedrag, en niet van radicalisering. Blijf dus met je kind praten over datgene wat je ziet. En blijf nieuwsgierig naar wat jouw kind interesseert.
Wie kan me hierbij helpen?
Het kan spannend zijn om een gesprek te voeren als je je zorgen maakt over extreme gedachten bij je kind. Misschien weet je niet goed waar of hoe je moet beginnen. Besef dan dat je er absoluut niet alleen voor staat. Je kunt bijvoorbeeld hulp vragen aan andere ouders en aan professionals in jouw omgeving, zoals een hulpverlener van een wijkteam of een jongerenwerker. Zij kunnen soms helpen bij het gesprek, bijvoorbeeld door het gesprek samen met jou te voeren.
Daarnaast zijn er verschillende organisaties die zich specifiek met radicalisering en extremisme bezighouden en die jou kunnen helpen bij jouw zorgen. Zij kunnen bijvoorbeeld meedenken over de signalen die jij ziet, of over wat er nodig is om jouw kind te helpen.
Het Landelijk Steunpunt Extremisme (LSE) ondersteunt bij alle vragen over radicalisering en extremisme. Het Landelijk Steunpunt Extremisme is op werkdagen telefonisch bereikbaar tussen 09:00 en 17:00 uur via 088 – 20 80 080 of via de website.
Lees ook het Volkskrant-artikel Wat als je zoon er extreem-rechtse denkbeelden op na houdt? Hierin geeft deskundige Stijn Sieckelinck advies over het signaleren en het praten met kinderen over radicale denkbeelden.
Hulp of advies nodig?
Zoek je als ouder of opvoeder hulp of advies? Bekijk hier waar je terecht kunt.